Құбылмалылық қисық сызығы базалық активтің әртүрлі орындау бағаларына (ATM, ITM және OTM опциондары) сәйкес келетін әртүрлі тұспалды құбылмалылықтардан (IV) тұрады.
Біз қисық сызықты құру үшін әртүрліорындау бағаларының тұспалды құбылмалылық мәндерін қосамыз. Сол және оң жақтардағы симметриялық қисық сызық құбылмалылық күлімсіреуі деп, ал асимметриялық қисық сызық құбылмалылықтың миығынан күлуі деп атайды. Қисықтық осы тұспалды құбылмалылық мәндерінің еңісін білдіреді.

Көлденең және тік қисық сызық
Опционның мерзімі біту күніне негізделе отырып, құбылмалылық қисық сызығының екі нақты түрі бар: көлденең және тік.
Көлденең қисық сызық: Көлденең қисық сызық әртүрлі мерзімі күндеріндегі бірдей орындау бағасының құбылмалылық қисық сызығын білдіреді.
Тік қисық сызық: Тік қисық сызық бірдей мерзімі біту күніндегі әртүрлі орындау бағалары арасындағы құбылмалылық қисық сызығын білдіреді.
Әдетте, трейдерлер көлденең қисық сызықтан гөрі тік қисық сызыққа көбірек фокусталады.
Алға және кері қисаю
Құбылмалылық қисық сызығын екі түрге бөлуге болады: Құбылмалылық қисық сызығының бағытына негізделе отырып алға қисаю және кері қисаю.
Алға қисаю: Алға қисаюлар жоғарырақ орындау бағасының нұсқалары төменірек орындау бағаларынан жоғарырақ тұспалды құбылмалылыққа ие болған кезде орын алады.

Кері қисаю: Кері қисаюлар тұспалды құбылмалылық төменірек опциондар орындау бағаларында тұспалды құбылмалылық жоғарырақ болғанда орын алады.

Біз әртүрлі құбылмалылықтың күлімсіреу үлгілерінен нарық болашақта базалық активтің көтерілу немесе құлдырау ықтималдығын болжайтынын көре аламыз.
Әдетте алға қисаюдың еңісі неғұрлым көбірек болса, нарық болашақтағы уақыт кезеңі үшін базалық активтің бағасына қатысты соғұрлым көбірек бұқалық көзқараста. Бұл жағдайда нарық колл опционына жоғарырақ мән береді. Керісінше, кері қисаюдың еңісі неғұрлым көбірек болса, нарық болашақта базалық активтің бағасы түсетініне соғұрлым көбірек сенеді және пут опционының соғұрлым жоғарырақ бағаланады.
Дегенмен, «шорттау» механизмі жоқ немесе шорттаудың құны жоғары нарықтарда кері қисаю жиірек орын алады. Өйткені опциондардың көп саны негізінен базалық активтің тәуекелін хеджирлеу үшін пайдаланылады.
Құбылмалылық қисық сызығын пайдаланудың жолы
Сіз қарап тұрған тұспалды құбылмалылық диаграммасына негізделе отырып, оның алға қисаю немесе кері қисаю екенін және оның қаншалықты қисайғанын табу оңай.
Құбылмалылықтың күлімсіреу үлгісінің қисықтығына байланысты, сіз қандай орындау бағасы опциондарын сатып алу керектігін және қай орындау бағасы опциондарын сату керектігін анықтай аласыз, әсіресе бұқалық-аюлық спрэдтер сияқты сауда спрэдтерін қарастырған кезде.
Бұқалық нарықта біз әдетте бұқалық колл спрэдтерін саудалауды жөн көреміз. Алайда, алға қисайудың дәрежесі салыстырмалы түрде аз болса, бәлкім, біз құны азырақ болатын бұқалық пут спрэдтерін саудалауды қарастыратын шығармыз.
